కలల స్వభావం
కలలు నిద్రలోని "REM Sleep" దశలో ఎక్కువగా వస్తాయి. ఈ సమయంలో మన మెదడు చురుకుగా పనిచేస్తూ రోజువారీ సంఘటనలు, భావోద్వేగాలు, పరిసరాల ప్రభావాలను ప్రతిబింబిస్తుంది. మనసులో ఉన్న దాగిన ఆలోచనలు కూడా కలల రూపంలో బయటపడతాయి. రాత్రంతా కలలు కనిపించినా, తెల్లవారుజామున మనం లేవడానికి కొద్దిసేపటి ముందు కనిపించే కలలు స్పష్టంగా గుర్తుంటాయి. అందువల్ల అవి నిజమయ్యే అవకాశముందని భావించడం సహజం.
తెల్లవారుజామున కలల ప్రత్యేకత
* తెల్లవారుజామున మన మెదడు "REM" దశలో ఎక్కువసేపు ఉంటుంది.
* ఈ సమయంలో కలలు స్పష్టంగా, అర్థవంతంగా కనిపిస్తాయి.
* నిద్ర విరమించుకునే సమయం దగ్గరగా ఉండటంతో కలలు మన మేధస్సులో బలంగా ముద్ర పడతాయి.
* చాలా సందర్భాల్లో ఈ కలలు మన జీవితానికి సంబంధించిన సందేశాలు లేదా సూచనలుగా అనిపిస్తాయి.
ఆధ్యాత్మిక దృష్టి
భారతీయ సాంప్రదాయంలో కలలకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యం ఉంది. పురాణాలలో, వేదాలలో కలలు దైవసందేశాలుగా భావించబడ్డాయి. ముఖ్యంగా బ్రహ్మ ముహూర్తం (ఉదయం 4 గంటల నుంచి 6 గంటల వరకు) పవిత్రమైన సమయం. ఈ సమయంలో మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది, ఆత్మీయ శక్తులు ప్రభావితం చేసే అవకాశమూ ఎక్కువగా ఉంటుంది. కాబట్టి ఈ సమయాన కనబడే కలలు ఆత్మీయ శక్తుల సూచనగా తీసుకుంటారు.
శాస్త్రీయ దృష్టి
శాస్త్రవేత్తల అభిప్రాయం ప్రకారం, తెల్లవారుజామున కనబడే కలలు నిజమవుతాయని చెప్పడం కంటే, అవి మన అవచేతన మనసులో ఉన్న కోరికలు, ఆలోచనలు బయటపడటమే. ఉదాహరణకు:
* ఒక విద్యార్థి పరీక్షల గురించి కలలు కంటాడు అంటే అతని అవగాహనలో ఉన్న ఆందోళన బయటపడుతోంది.
* ఒక వ్యాపారి లాభాలు, నష్టాలు గురించి కలలు కంటాడు అంటే అతని దినచర్యలో ఉన్న ఆలోచనలు కల రూపంలో ప్రతిబింబిస్తున్నాయి.
అయితే, కలలు సూటిగా భవిష్యత్తు చెప్పవని, కానీ మన నిర్ణయాలకు, ఆలోచనలకు ప్రభావం చూపుతాయని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు.
అనుభవాల ఆధారంగా నమ్మకం
మనలో చాలామంది అనుభవాలు చెబుతున్నాయి – తెల్లవారుజామున కనిపించిన కొన్ని కలలు నిజమయ్యాయని. ఉదాహరణకు:
* ఎవరైనా వ్యక్తి గురించి కలలో చూసి, ఆ వ్యక్తిని అదే రోజు చూడటం.
* ఒక సంఘటన కలలో కనిపించి, కొద్ది రోజుల తర్వాత అలాంటి సంఘటన నిజంగా జరగటం.
ఇవి జరిగే ప్రతిసారీ మనం కలలు నిజమవుతాయని నమ్ముతాము. అయితే ఇది ప్రతిసారీ జరుగుతుందని కాదు. కొన్ని సందర్భాలు కేవలం యాదృచ్ఛికం కావచ్చు.
మానసిక శాస్త్రం ఏమంటుంది?
సైకలజీ ప్రకారం కలలు మన మనసులో దాచుకున్న భావోద్వేగాలను బయటపెడతాయి. ఉదయం కలలు గుర్తుండిపోవడం వల్ల అవి నిజమయ్యేలా అనిపిస్తాయి. ఉదాహరణకు, మనం ఎవరినో కలలో చూసిన తర్వాత, వారితో కలిసే అవకాశాన్ని మనమే వెతుక్కోవచ్చు. ఇలా మన ఆలోచనలు, చర్యలు కలను నిజం చేసేలా మారుతాయి. దీన్ని "Self-fulfilling prophecy" అంటారు.
కలలలో దాగిన సూచనలు
తెల్లవారుజామున కలలు చాలా సార్లు ఒక హెచ్చరిక లేదా మార్గనిర్దేశం లాగా అనిపిస్తాయి. ఉదాహరణకు:
* ప్రమాదం జరగబోతుందని సూచించే కలలు.
* మన నిర్ణయాల్లో జాగ్రత్తగా ఉండమని సూచించే కలలు.
* సంతోషకరమైన భవిష్యత్తుకు సంకేతమిచ్చే కలలు.
ఇవి అన్ని మన అంతరంగం ఇచ్చే సందేశాలుగా భావించవచ్చు.
తెల్లవారుజామున కలలు నిజమవుతాయా?
నిజానికి, కలలు ఎల్లప్పుడూ భవిష్యత్తును చెప్పవు. కానీ అవి మన ఆలోచనలను, మన జీవనశైలిని ప్రభావితం చేస్తాయి. ముఖ్యంగా తెల్లవారుజామున కలలు స్పష్టంగా గుర్తుండటం వలన, అవి నిజమవుతున్నట్టే అనిపిస్తాయి. అవి మన నిర్ణయాలకు మార్గదర్శకంగా మారవచ్చు.
తేలికైన నిర్ధారణ
ఆధ్యాత్మికంగా : తెల్లవారుజామున కలలు పవిత్ర సమయాన వస్తాయి కాబట్టి అవి నిజమవుతాయని నమ్మకం.
శాస్త్రీయంగా : అవి మన మనసులోని భావాల ప్రతిబింబం మాత్రమే, నిజమవుతాయని హామీ లేదు.
అనుభవపరంగా : కొన్ని సందర్భాల్లో అవి నిజమవుతాయి, కొన్ని సందర్భాల్లో కేవలం యాదృచ్ఛికం.
ముగింపు
తెల్లవారుజామున కలలు నిజమవుతాయని ఒక నమ్మకం ఉంది. కానీ అది సంపూర్ణ సత్యం కాదు. అవి మనకు ఒక మార్గదర్శకత్వం ఇవ్వగలవు, మన అంతరంగాన్ని మనకు పరిచయం చేయగలవు. కలలను నమ్మకూడదు అని చెప్పడం సరైంది కాదు, అలాగే పూర్తిగా వాటిపైన ఆధారపడకూడదు కూడా. మనం కలలను ఒక **సూచన**గా తీసుకొని, మన నిర్ణయాలను జాగ్రత్తగా తీసుకుంటే జీవితం మరింత సమతుల్యంగా ఉంటుంది.